maandag 29 december 2008

hippohyper







Wat is dat? Grrzzm, grrrzzzm, kazjuunk,katjuunk. Ik ben wakker geschrokken van een geluid dat ik niet thuis kan brengen. Het is donker in de tent. Ik ga rechtop zitten om me te orienteren. Het is m'n eerste nacht op de Red Chilli Camp in Murchison Falls National Park. Weer dat geluid. Grrzzzm, grrzzzm. Is het de wind die tegen de tent aan beukt? Nee, het lijkt wel een enorme combine die balen stro aan het verwerken is. Het is een beest, een groot beest, vlak naast de tent. Een wrattenzwijn, nee groter, een baviaan..? Ik denk er niet aan om de tent open te doen, in ieder geval niet voordat ik weet wat het is. Niet verroeren, geen onverwachtse geluiden maken, licht uit, kalm blijven. Red Chilli Camp ligt zo'n anderhalve kilometer van de ferry landing op de zuidoever van de Victoria Nijl. Zou het...nee, dat kan niet...hoewel, het kan wel, maar nee, dat zal toch niet.

Na een aantal minuten zie ik ineens het licht van zaklampen, het geluid van het beest lijkt nu verder weg. Wat is hier aan de hand? Eruit, kijken... nee, nog even wachten. Het lijkt weg, ik ga weer liggen op het slaapmatje waaruit inmiddels alle lucht is verdwenen. Maar ik houd me ogen open, hoewel ik vrijwel niets kan zien. Net als ik weer weg dreig te dommelen, is het er weer. Grrzzzm, katzjuunk, grrrzzzm. Staat het tegen de tent aan, zie ik de zijkant van de tent bollen daar? Nee, dat beeld ik me vast in. Wat is dit?

Ik slaap uiteindelijk in en als ik de volgende morgen m'n tent uit kom, lijkt er niets aan de hand. Heb ik gedroomd? Nee, ik was wakker, dit is echt gebeurd...toch? M'n buurman Lieven is gaan vissen, z'n vriendin Mercy zie ik even later op het terras van Red Chilli. Ze heeft slecht geslapen, midden in de nacht wakker geworden van ...iets. Lieven heeft overal doorheen geslapen.Wat was het, hé dacht jij dat ook, maar dat zal toch niet?

Een Nederlandse vrouw die in een huisje naast onze tenten zat, vraagt ons: heb jullie dat ook gezien vannacht? Ze hoorde geluid, buiten, deed het raampje van haar cabin open en keek recht in de ogen van een ...nijlpaard. Een mama nijlpaard met een baby nijlpaard bij zich, vlak naast onze tenten. Het land opgekomen op zoek naar vers gras, zoals ze dat elke nacht doen. Die enorme beesten eten aardig wat gras. Maar waarom uitgerekend op Red Chilli Camp en dan nog vlak naast onze tenten.

De hele camping is die nacht blijkbaar uitgelopen. Iedereen wilde het zien. Niemand die zich blijkbaar realiseerde dat al die zaklampen de nijlpaarden aan het schrikken kunnen brengen. En als er een wet is in het wild, dan is het dat je de dieren nooit aan het schrikken moet brengen. En zeker geen nijlpaarden, die lopen overal dwars over- en doorheen als ze verstoord worden. Nijlpaarden zijn in Oeganda verantwoordelijk voor de meeste dodelijke slachtoffers in het wild. Vergeet leeuwen, luipaarden of krokodillen, hippo's zijn het gevaarlijkst. En al helemaal als het een mama hippo met baby betreft. Een gids vertelt me later die dag dat het vaker voorkomt dat ze de camping opkomen. Zolang je ze niet verstoort, is de kans klein dat er iets gebeurt. Maar ik denk alleen maar aan wat er had kunnen gebeuren als dat enorme gevaarte een paar centimeter verderop was gaan stappen. Die avond duurt het wat langer voordat ik de slaap kan vatten...

woensdag 17 december 2008

foto's Anti Corruptie Week







Paar foto's van de succesvolle Anti Corruptie Week, thema is het komende jaar Water omdat er in deze sector veel corruptie plaatsvindt. Optocht met mascotte, mijn coordinator Angela met nationaal (ACCU) coordinator Jasper en jochie bij een provisorische waterkraan die niet wil stoppen waardoor water verspild wordt.

dinsdag 16 december 2008

Joseph

(niet door kinderen laten lezen)
Joseph heette hij. Joseph Kasirye, 12 jaar. De verloren zoon, alleen deze Joseph keerde nooit meer terug bij zijn familie, in dit geval de grootvader bij wie hij leefde. Eind oktober was hij ineens weg, niemand die wist waar hij was. Opeens verdwenen, zoals vaker kinderen hier zomaar verdwijnen om nooit meer terug te keren. Officieel tientallen per jaar, maar waarschijnlijk zijn het er veel meer.

Joseph blijkt ritueel geofferd, waarschijnlijk in opdracht van een rijke zakenman uit Kampala. Hij is gedood door zijn buren die een paar miljoen Shillings dachten te krijgen van de zakenman, in ruil voor het hoofd en de genitaliën van de jongen. Een offer voor een nieuwbouwproject van de zakenman. Zo'n offer brengt geluk, is de hardnekkige overtuiging van veel Afrikanen.
Niet alleen de achterlijke, niet opgeleide Afrikanen in de buitengebieden geloven in dit soort witchcraft of hekserij. Nee, deze witchdoctors of toverdokters - soms ook wel herbalists of kruidenmengers genoemd, hebben hoogopgeleide, rijke en machtige mensen in hun klantenkring. Hoewel iedereen weet wie het zijn en dat ze zich inlaten met allerlei duistere en illegale praktijken, worden ze niet aangepakt door de politie, justitie of overheid. Tenzij het echt niet anders kan en het onthoofde lichaam van een 12-jarig jongetje wordt gevonden. Maar zelfs dan moeten we afwachten wat er gebeurt. Een columniste verwonderde zich laatst in de Daily Monitor over de grijns op het smoel van de zakenman toen hij door de hoogste politiebaas aan de pers werd getoond. Weet deze man al dat hij toch niet zal worden veroordeeld? Ik kan het me bijna niet voorstellen, zelfs niet in dit land waar de voorbeelden van klassenjustitie talloos zijn. De bewijzen tegen de zakenman stapelen zich op. Het gearresteerde echtpaar, de witchdoctors die de jongen hebben vermoord, hebben alles opgebiecht en hem als hoofdverantwoordelijke aangewezen. Ze hadden maar een paar honderd duizend Shillings gekregen in plaats van de beloofde twee miljoen.

Door dit verhaal zijn er meer zaken naar boven gekomen. Een 8-jarig meisje dat volgens een getuige levend in een bouwput is gegooid, waarna beton over haar heen is gestort. Een ontvoerd jongetje dat net op tijd aan zijn kidnappers weet te ontsnappen. En talloze verhalen van ouders van vermiste kinderen.
Dat het verhaal van Joseph al weken lang voorpaginanieuws is, is misschien een goed teken. Natuurlijk, het is ook een sensationeel verhaal waar de pers en de lezers van smullen. Maar los van die cynische observatie is het ook goed dát er over geschreven wordt en dat deze achterlijke en weerzinwekkende praktijken aan het licht komen. Dat er afstand van wordt genomen door opinieleiders uit alle lagen van de samenleving. En dat regeringsfunctionarissen ter verantwoording worden geroepen omdat ze wel met de mond belijden hoe verschrikkelijk dit is maar geen poot uitsteken om er echt iets aan te doen. Het is niet een uitsluitend Ugandees verschijnsel trouwens, in heel Afrika is dit een enorm probleem. In Ivoorkust verdwijnen nog veel meer kinderen, tientallen maandelijks, zeker vlak voor de verkiezingen, een geofferd kind brengt immers geluk en dat kan een politicus goed gebruiken. In Tanzania (en waarschijnlijk elders ook) worden albino's vermoord omdat hun lichaamsdelen bijzondere krachten zouden kunnen opwekken. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.
Natuurlijk, ieder land heeft z'n cultuur en zijn tradities, daar moet je begrip voor hebben. Maar ergens is een grens. En die is in dit geval al ver overschreden, wat mij betreft. Geen ruimte voor politiek correcte nuances, aanpakken die handel!

zondagmiddaggevoel

Ken je dat? Een typisch zondagmiddaggevoel. Lekker weertje, fraaie uitzichten, fluitende vogeltjes, niks bijzonders aan je kop, lekker niksen en goed gezelschap. Meer moe da niet zijn, zeggen de Vlamingen dan. Ik had het afgelopen zondag. Begon al 's ochtends, stond laat op (10 uur) omdat ik even wat slaap moest inhalen. Gooi plens water in m'n gezicht, vergeet m'n dagelijkse Malarone-pil (maak ik later goed, geloof ik, of toch niet...?), zet koffie en toast de laatste stukken brood in de pan, omdat de stroom uitgevallen is en de toaster dus niet werkt. Maakt niet, heb geen stroom nodig nu. Deur open, ik voel lichtjes de stralende zon maar die is nog niet op volle oorlogssterkte en m'n stoep die voor mij een veranda is geworden staat nog in de schaduw. Sigaretje erbij (ironische merknaam Sportsman), dampende koffie en beetje voor me uitstaren. Even checken wat er in de wereld is gebeurd. Vind niet meteen BBC op de Wereldontvanger. Maar hoor ineens wel luid en duidelijk een stem die ik herken: Menno Bentveld van het VARA-radioprogramma Vroege Vogels. Huh, hoe kan dat, wist niet dat dit ook door Wereldomroep wordt uitgezonden. Bijna perfecte ontvangst ook. Beschaafde conversatie over vogeltjes en moerassige landjes die moeten wijken voor de ambities van projectontwikkelaars, afgewisseld door aangename muziek. Over een typisch zondaggevoel gesproken, VV hoort daar wel bij voor veel Nederlanders die zondags vroeg uit de veren komen. Ik hoor daar normaal niet bij, maar heb nu het gevoel dat ik er even bij ben, daar in het Capitool bij Hilversum, vanwaar het programma wordt uitgezonden. Al ben ik dan de enige die er in shorts bijzit, de warmte van de zon voelt en een spectaculair uitzicht op de bergen heeft, dat dan weer wel.

Ik ben gisteren uitgenodigd om de eerste verjaardag van Lim mee te vieren, de dochter van de Belgen Tom en Katleen die kort na mij in Fort Portal zijn komen wonen. We hebben er laatst als Nederlandse-Belgische gemeenschap al Sinterklaas gevierd, compleet met surprises en gedichten. Nederlanders (en Belgen) trekken hier veel met elkaar op en oude tradities worden dan vanzelfsprekend geëerd. Dit keer heb ik geen cadeautje, de uitnodiging heb ik pas laat gekregen omdat ik de email niet kon checken. Geen nood, staan prachtige bloemen in m'n tuin, maak daar een fraai boeketje van. Gaat om het gebaar tenslotte en Lim, die vindt alles best.
Die middag is zo'n typische lazy Sunday afternoon. We drinken, eten en kletsen wat en hebben het goed. Het gezelschap is aangenaam, het weer is prachtig en de ruime tuin is ideaal om te voetballen met Emiliano en Amaya, de kinderen van de Nederlandse Marieke en de Guatemalteek Eric, bij wie ik laatst in Kampala een nachtje in hun heerlijke huis heb gelogeerd, voordat ik de volgende dag in Entebbe als de donker gekleurde helpende hand van de Goedheiligman mocht aantreden. Die domme Bakker Piet bakte er een aardig potje van, liet de taart uit z'n hand vallen, werd belaagd door een horde kinderen die de zak met pepernoten wilden bemachtigen en werd uiteindelijk overeind gehouden door Emiliano die angstvallig wilde voorkomen dat die domme Piet de tweede taart ook uit z'n handen zou laten vallen. Emiliano (6 jaar) beseft gelukkig niet dat hij een week later met Bakker Piet staat te voetballen. Hij geniet zoals ik geniet en zoals ik een week daarvoor in Entebbe ook genoot.

Later die middag eten we nog even soep met brood en kaas (Hollandser kan niet) bij Ieneke en Maurice, mijn overburen, voordat we naar een liefdadigheidsconcert gaan. Concert stelt niet zoveel voor – niemand geneert zich hier voor onbedaarlijk vals zingen - maar we zitten lekker in de zon en nemen nog een biertje. Meer moe da niet zijn, heerlijk zo'n zondagmiddaggevoel.

P.S. Suggestie voor de Kerstman of andere weldoeners: films & tv-series (wie heeft de complete serie West Wing?) op DVD, doe je een arme volunteer heel veel plezier mee!

zondag 7 december 2008

witte neger wordt zwarte neger




Even een kleine update na weken van afwezigheid (veel weg, te druk en onbetrouwbaar internet). Alinda heeft een prachtige nieuwe fiets en nieuwe kleren, zijn extra inkomsten zijn goed besteed. De oude man is uit de gevangenis. En ik heb een koelkast, wat een waar genoegen is, als er stroom is tenminste. De douche is nog steeds niet verwarmd, maar daar went een mens aan. Bij RAC hebben we net een succesvolle Anti Corruptie Week afgesloten. En ik heb twee weken in een snikheet en druk Kampala gebivakkeerd voor een vervolgtraining van VSO die korter had gekund en een motortraining die overbodig was. Maar ik mag nu wel legaal op een motor rondrijden en over een paar weken verwacht ik een Honda 125 cc, die me in de omgeving van Fort Portal goed van pas zal komen. Nu nog zien op die inderdaad ook komt voor de Kerst, want dit is wel Afrika natuurlijk…
Na een dikke twee maanden heb ik vanzelfsprekend een kleurtje gekregen. Maar in het dagelijkse leven ben en blijf ik natuurlijk een witte neger. Maar gisteren was ik even een zwarte neger. Met nog drie anderen was ik zwarte Piet bij de aankomst van Sinterklaas in Entebbe. Niet per stoom- maar per speedboot, but who cares. Het werd een geweldig Sinterklaasfeest voor de kinderen van de Nederlanders, Belgen en Fransen in Kampala en omgeving. De foto die je hierbij ziet is van net na afloop, waarbij we er nog niet in geslaagd zijn om de schmink af te halen. * Foto daarboven is nagekomen, Bakker Piet komt aan op de boda!